خود مراقبتی یا Self-care چیست؟
اولین تصور غلطی که در مورد خود مراقبتی وجود دارد این است که آن را مترادف خودخواهی تعبیر کنیم. خود مراقبتی یعنی از خود مراقبت کنید تا بتوانید سالم باشید، حال خوبی داشته باشید، بتوانید کارهای‌تان را انجام دهید، به دیگران کمک کرده و از آنها مراقبت کنید، ضمن اینکه بتوانید تمام کارهایی را که نیاز دارید انجام دهید.
این روزها بیشتر در مورد Selfcareمی‌شنویم طبق Google Trends، تعداد جستجوهای “خودمراقبتی” از سال ۲۰۱۵ بتا به امروز یش از دو برابر شده است. خودمراقبتی تمرین انجام آگاهانه کارهایی است که سلامت روانی یا جسمی شما را حفظ یا بهبود می‌بخشد.
این روزها، وقتی مردم در مورد مراقبت از خود با همان خودمراقبتی صحبت می‌کنند، عموماً در مورد انتخاب آگاهانه و عمدی برای انجام کاری صحبت می‌کنند که به شما و سلامتی شما رسیدگی می‌کند.
این امر ابعاد روحی و جسمی را پوشش می‌دهد در واقع رژیم خود مراقبتی باید احساس شما را درباره‌ی بدن و ذهن بهبود بخشد.
نمونه هایی از خودمراقبتی چیست؟
پاسخ به این سوال کمی سخت‌تر است، زیرا مراقبت از خود برای هرکسی متفاوت است. این در مورد مراقبت از خود از نظر روحی و جسمی است و هر کسی نیازهای متفاوتی دارد.
در واقع، هر کاری که برای خود انجام می‌دهید و باعث می‌شود احساس بهتری داشته باشید، می‌تواند مراقبت از خود تلقی شود. خود مراقبتی می‌تواند اطمینان از نخ دندان کشیدن منظم باشد، ممکن است زمانی که به آن نیاز دارید برای خودتان وقت بگذارید، ممکن است کوتاه کردن مو باشد.
اصطلاح خود مراقبتی در جامعه پزشکی برای اشاره به افرادی که مسئولیت سلامتی خود را بر عهده دارند استفاده می شود. این شامل همه چیز از انتخاب سبک زندگی سالم تا مشارکت فعال در مدیریت شرایط سخت طولانی مدت است.
انواع خودمراقبتی
در حالی که بسیاری از مقالات تنها سه نوع مراقبت از خود (ذهنی، عاطفی و فیزیکی) را پوشش می‌دهند، اما مقاله‌ای که توسط کاترین هرست نوشته شده است خود مراقبتی را به پنج نوع تقسیم می‌کند: حسی، عاطفی، معنوی، خودمراقبتی جسمانی و اجتماعی.
متن زیر به اختصار هر یک از این پنج نوع را توضیح می‌دهد:
خودمراقبتی حسی
این نوع مراقبت از خود در مورد یافتن راه هایی برای آرام کردن ذهن ما است.
مطالعات نشان می‌دهد که وقتی کاملاً قادر به زندگی در حال باشیم و از تمام حواس خود استفاده کنیم، تنها در این صورت است که می‌توانیم به طور مؤثری رنج‌های مربوط به گذشته و اضطراب‌های مربوط به آینده را رها کنیم.
هنگام تمرین خود مراقبتی حسی، باید اطمینان حاصل کنیم که تمام حواس ما “روشن” هستند، به ویژه لامسه، بویایی، شنوایی، چشایی و بینایی.
در زیر چند ایده در مورد این نوع مراقبت از خود آورده شده است:
- رفتن به پیاده روی و تمرکز روی بوی هوا
- تماشای شعله های شمع یا آتش
- احساس کردن آب روی پوست هنگام حمام یا دوش گرفتن
- تمرکز بر نحوه حرکت بدن در حین تنفس
- گوش دادن به موسیقی خود با چشمان بسته
- راه رفتن با پای برهنه در چمن
- یک حیوان خانگی را در آغوش خود نگه داشتن
- هنگام خوردن غذا روی هر لقمه ای تمرکز کردن
خودمراقبتی عاطفی
ممکن است وسوسه شویم که احساسات منفی مانند غم و عصبانیت را از خود دور کنیم، اما باید دقیقاً برعکس عمل کنیم – احساس کنیم، مکث، بپذیریم و رها کنیم.
وقتی صحبت از خود مراقبتی عاطفی به میان می‌آید، یکی از بهترین توصیه‌هایی که وجود دارد این است که به طور کامل با احساسات خود درگیر شویم.
احساسات به خودی خود “خوب” و یا “بد” نیستند. در عوض، روشی که ما تصمیم می‌گیریم به آنها پاسخ دهیم یا به آنها واکنش نشان دهیم، می‌تواند منجر به رفتار «خوب» یا «بد» شود.
وقتی صحبت از خود مراقبتی عاطفی به میان می‌آید، می‌توان چند گزینه را در نظر گرفت؟
- نوشتن خاطرات روزانه
- کوچینگ
- رها کردن احساسات در مسیرمان (گریه، خندیدن و …)
- گفتگو با کسی که واقعاً ما را درک می کند
خودمراقبتی معنوی
خودمراقبتی معنوی فعالیتی است که ما در ارتباط حسی با نیروی برتر انجام می‌دهیم و معنای زندگی را می‌یابیم. راه‌ها و سیستم‌های معنوی بسیار متفاوتی وجود دارد و اینکه که می‌خواهیم در صورت وجود در کدام یک شرکت کنیم، بسیار فردی است.
از سوی دیگر، حتی اگر ما مذهبی نباشیم، خودمراقبتی معنوی می‌تواند در ارتباط با ارزش‌هایمان و کشف هدف زندگی‌مان باشد.
در اینجا چند راه برای خود مراقبتی معنوی وجود دارد:
- مدیتیشن و/یا ذهن آگاهی
- خواندن اشعار مختلف معنوی
- تمرین شکرگزاری
- گفتن ذکر و خواندن دعا
خودمراقبتی فیزیکی
این نوع خود مراقبتی احتمالاً رایج ترین نوع Selfcare است. بسیاری از ما بر این باوریم که خودمراقبتی فیزیکی تنها چیزی است که برای مراقبت خوب از خود نیاز داریم و در نتیجه از انواع دیگر غفلت می کنیم. خود مراقبتی فیزیکی در واقع مانند هر نوع دیگری مهم است. این نوع خود مراقبتی شامل هر فعالیتی است که به تناسب اندام ما کمک می کند، مانند برنامه غذایی و ورزش. فعالیت بدنی و عادات غذایی سالم نه تنها به سلامت بدن کمک می کند، بلکه به داشتن یک ذهن سالم نیز کمک می کند.
ایده های خودمراقبتی فیزیکی:
- رقصیدن
- شرکت در کلاس هایی مانند یوگا، ایروبیک، پیلاتس یا موارد مشابه
- دویدن با سگ
- خوردن میوه و سبزیجات به طور منظم
- یافتن شریکی که ما را در قبال عادات ورزشی خود مسئول نگه دارد
- اطمینان از داشتن عادات خواب سالم
- شناخت محدودیت های خود (نباید زیاده روی کنیم)
خودمراقبتی اجتماعی
هر فعالیتی که باعث تقویت و/یا تعمیق روابط ما با افراد دیگر شود به عنوان یک فعالیت خود مراقبتی اجتماعی در نظر گرفته می شود. بسته به اینکه ما دارای شخصیت درونگرا یا برونگرا هستیم، این نوع مراقبت ممکن است بسیار متفاوت به نظر برسد.
صرف نظر از آن، همه ادم‌ها موجوداتی اجتماعی هستند و بنابراین در زندگی خود به ارتباطات نیاز دارند.
بخش بزرگی از خود مراقبتی اجتماعی، معاشرت با افرادی است که به ما احساس خوبی و راحتی نسبت به خودمان می دهند.
در زیر چند روش برای خودمراقبتی در جنبه اجتماعی آورده شده است:
- ملاقات با دوست صمیمی برای یک قهوه/ناهار/شام
- نوشتن یک ایمیل یا حتی نامه برای کسی که دلتنگش هستیم و دور است
- توقف هرگونه رابطه “سمی”.
- ثبت نام در کلاسی که می توان با افراد جدید ملاقات کرد
پس خودمراقبتی چیست؟
اکنون که می‌دانیم مراقبت از خود چیست، مهم است که در مورد آنچه که خودمراقبتی نیست نیز تأمل کنیم. هر کاری که خود را مجبور به انجام آن کنیم یا هر چیزی که واقعا از انجام آن لذت نمی بریم، مراقبت از خود نیست. به عبارت دیگر، هر چیزی که «انرژی مازاد از ما بگیرد» مراقبت از خود محسوب نمی شود.
در اینجا چند نمونه از خود مراقبتی بد وجود دارد:
- تلاش برای تحت تاثیر قرار دادن دیگران با کشش بیش از حد خودمان
- نداشتن خواب کافی و فعالیت بدنی
- همیشه بیرون رفتن به قیمت از دست دادن چیزهای دیگری که برای ما مهمتر است
- نداشتن زمان برای “من”
- عقب نشینی از روابط مثبت و منزوی کردن خود
- مراقبت از خود در مقابل خودخواهی
اغلب مراقبت از خود با خودخواه بودن اشتباه گرفته می شود. یا به طور کلی، ما فکر می کنیم که با مراقبت بهتر از خود، در چشم دیگران خودخواه به تصویر کشیده می شویم.
آیا این تصور اشتباه است؟
مک براید در مقاله خود استدلال می کند که هیچ کس نمی‌تواند بهتر از ما از خود مراقبت کند. به همه ما جسم، روح و ذهن خودمان داده شده است و این تنها مسئولیت ماست که از آن مراقبت کنیم.
زمانی که یاد گرفتیم با خود و احساسات خود در ارتباط باشیم، تنها در این صورت است که می‌توانیم با دیگران همدلی بیشتری داشته باشیم و «بیشتر» واقعی باشیم. به عبارت دیگر، اگر بدانیم چگونه خود را دوست داشته باشیم، چیزهای بیشتری برای دادن به دوستان، خانواده و به طور کلی افرادی که ما را احاطه کرده‌اند خواهیم داشت.
در نهایت، خودخواه بودن به این معنی است که میل به گرفتن از دیگران بدون پس دادن وجود دارد. برعکس، خودمراقبتی در مورد پر کردن منابع ما بدون کاهش منابع دیگران است.
مزایای خودمراقبتی؟
تا به حال آموخته ایم که مراقبت از خود در زندگی ما از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است – اول از همه، این به ما کمک می کند تا رابطه سالم تر و قوی تری با خود ایجاد کنیم.
تعریف ما از خود مراقبتی هر چیزی است که ما از خود بسازیم. تنها چیزی که مهم است این است که ما برای آن تلاش واقعی انجام دهیم.
در زیر لیستی از برخی از مزایایی است که خودمراقبتی صحیح می تواند به زندگی ما وارد کند:
ارتباط بیشتر با خودمان
مثبت بودن
بهره وری و انگیزه
مشارکت بالاتر
روابط سالم تر با دیگران
بهبود سلامت
خودمراقبتی و کوچینگ
برای شروع بیشتر به مراقبت از خود، ابتدا باید بفهمیم که در لحظه فعلی چقدر یا چقدر به خود اهمیت می دهیم. در حال حاضر چه کارهایی برای خود انجام می دهیم که به ما احساس خوبی می دهد؟ چه چیزی باعث می شود احساس بدی داشته باشیم؟
همچنین، سؤالات دیگری وجود دارد که می توانیم برای خودمان مطرح کنیم، مانند:
من کجا هستم؟
من کی هستم؟
ارزش های من چیست؟
من کجا می‌روم؟
ما باید عادت کنیم که درازمدت فکر کنیم: «اگر به خوبی از خودم مراقبت کنم، زندگی من چگونه خواهد بود؟ چه چیزی مرا به چالش خواهد کشید؟ چه کاری باید انجام دهم که سلامتی من را بهبود بخشد / دانش من را گسترش دهد / بدنم را تقویت کند / روابط را بهبود بخشد …؟
تأمل در مورد سؤالات بالا به ما کمک می کند تا بفهمیم در حال حاضر در کجا ایستاده ایم. علاوه بر این، به ما این امکان را می‌دهد که برای مراقبت از خود بهتر برنامه ریزی کنیم که در نهایت منجر به زندگی بهتر، کامل تر و شادتر می‌شود.
هنگامی که یاد گرفتیم به خوبی از خود مراقبت کنیم، وظیفه ما (مربیان) این است که به مشتریانمان بفهمانیم که دوست داشتن خود وظیفه هیچ کس جز کار آنها نیست. آنها این را در خود دارند – ما اینجا هستیم تا از آنها در اکتشاف حمایت کنیم و از آن بیشتر آگاه شویم.
به عنوان یک کوچ، مشتاقم که از مشتریانم در درک عادات فعلی مراقبت از خود حمایت کنم و با آنها همکاری کنم تا راه‌ها و ابزارهای بهبود آن را بیشتر کشف کنم.
تنها با خود مراقبتی مناسب، مراجع قادر خواهد بود از پتانسیل خود به طور کامل استفاده کند و در دستیابی به اهداف خود شکوفا شود.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.